Het melancholische Portugese levenslied.Wat de blues is voor de Verenigde Staten en de tango voor Argentinië, is de fado voor Portugal. De muziek vertolkt een gevoel dat de Portugezen 'saudade' noemen. Een exacte Nederlandse vertaling bestaat niet, maar een mix van melancholie, nostalgie en verlangen dekt behoorlijk de lading. Fado ontstond in de negentiende eeuw in Lissabon, toen muziek uit de overzeese koloniën zoals Angola, Mozambique en Brazilië samensmolten met Portugese traditionele muziek en woordkunst. De wieg van de fado staat in de arbeiderswijk Alfalma. In de studentenstad Coimbra ontstond een tweede vorm, gespeeld door de intelligentsia. De bekendste fadozangeres was Amalia Rodrigues (1920-1999) die bijna een goddelijke status verwierf in Portugal. De nieuwe sterren aan het firmament, zoals Mariza, Dulce Pontes en Cristina Branco kleuren de fado met invloeden uit andere muzieksoorten.
Instrumentale muziek, meestal gemaakt met elektronische instrumenten, soms ook aangevuld met omgevingsgeluiden. De uitgesponnen muziek wil een rustgevend effect hebben op de luisteraar. De term werd bedacht door Brian Eno, die zocht naar een muziekstuk waar je ‘in en uit kon stappen zonder iets te missen’. De structuren van een popliedje ontbreken daarom in ambient. Eno’s ambient-platen uit de late jaren zeventig gelden nog altijd als klassiekers. Naast Brian Eno speelden Duitse pioniers als Klaus Schülze een belangrijke rol. In de jaren negentig ontstond ‘ambient house’ met namen als The Orb en de Noorse producer Biosphere, die ooit een stuk schreef die kabbelende elektronica met natuurgeluiden uit het poolgebied combineerde. Ambient was van invloed op latere genres als downtempo, lounge en idm/electronica.
IDM staat voor ‘intelligent dance music’, ofwel dansmuziek die niet alleen bedoeld is om op te dansen maar ook om naar te luisteren. Omdat de term nogal zelfingenomen klinkt, prefereren veel idm-artiesten de meer neutrale omschrijving ‘electronica’. Het genre ontstond eind jaren negentig. In idm/electronica zijn invloeden terug te horen uit breakbeat, synthipop en techno. Het tegendraadse karakter van de muziek zorgde ervoor dat veel idm-artiesten veroordeeld waren tot een zelfverkozen bestaan in de underground. Neemt niet weg dat er in deze hoek van elektronische dansmuziek veel vernieuwers zaten, die de grenzen van de popmuziek oprekten. Onder die pioniers zitten gevestigde namen als Aphex Twin, Autechre en Four Tet.
