De liedjes in deze playlist zijn bedoeld om vrouwen (en mannen!) te bekrachtigen en inspireren om (meer) hun vrouwelijke kwaliteiten te benutten. Ze worden gezongen door vrouwen die op allerlei manieren een voorbeeld kunnen zijn; door hun eigenzinnige karakter, door hun succesvolle carrière, door de moed om hun menselijke kwetsbaarheid te tonen.
De wereld is het beste af als er evenwicht is in vrouwelijkheid (yin) en mannelijkheid (yang). Naast het ontwikkelen van mannelijke kwaliteiten, zoals energieke activiteit, expansie en manifestatiedrang en stralende zichtbaarheid, zijn ook vrouwelijke kwaliteiten zeer gewenst en noodzakelijk, zoals vloeibare zachtheid, intieme hartsverbinding, samenwerken in gelijkwaardigheid en luisteren naar je innerlijke kompas.
Feeling Good - Nina Simone
Zangeres Nina Simone was een ambitieuze zwarte vrouw die zich openlijk uitsprak tegen maatschappelijk onrecht. Als burgerrechtenactiviste streed ze voor gelijke burgerrechten voor Afro-Amerikanen. Feeling Good komt uit de musical The Roar Of The Greasepaint - The Smell Of The Crowd. Het is een lied over de euforie die je kan voelen na het overwinnen van tegenspoed; geniet van vrede en geluk en voel je echt vrij!
Respect - Aretha Franklin
Aretha Franklin is een van de grootste soul-zangeressen die Amerika gekend heeft. Ze heeft het nummer Respect van Otis Redding een eigen draai gegeven. In plaats dat zijn vrouw respect moet hebben voor de man die thuiskomt van zijn werk, moet hij respect hebben voor haar! Haar versie van Respect werd het lijflied van de tweede feministische golf en de Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging in de strijd voor sociale verandering.
Rebelse Meid - Cobi Schreijer
Cobi Schreijer was een Nederlandse zangeres van folkmuziek. Begin jaren zeventig werd ze actief in de vrouwenbeweging en begon ze feministische liederen te zingen. Rebelse Meid is een vertaling van The Rebel Girl, een nummer dat Joe Hill rond 1915 schreef voor de socialistische arbeidersbeweging Industrial Workers of the World. ‘De rebelse meid is een pareltje in de klassenstrijd (...) want ze staat haar vrouwtje wel naast haar stakende rebel! (...) Voor je rechten vecht je beter met een rebelse meid!’
9 to 5 - Dolly Parton
De Amerikaanse countryzangeres Dolly Parton was afkomstig uit een groot gezin met 12 kinderen en groeide op in een arme familie op een tabaksboerderij. Ze ontwikkelde zich tot een succesvolle singer-songwriter en actrice. In 1980 maakt ze haar filmdebuut in de komedie 9 To 5, waarin drie vrouwelijke werknemers het gedrag van hun seksistische baas beu zijn en een plan smeden om hem tot inkeer te brengen. Nine To Five was ook de naam van een organisatie die zich inzette voor een betere behandeling van werkende vrouwen. Partons gelijknamige lied werd een grote hit. Naar aanleiding van deze film kwamen er zelfs een televisieserie en in 2009 een musical.
Superwoman - Alicia Keys
Alicia Keys is een veelzijdige r&b en soul singer-songwriter, klassiek geschoolde pianiste en actrice. Als dochter van een Italiaans-Schots-Ierse moeder en een Afro-Amerikaanse vader voelt ze een verbondenheid met vele rassen en culturen. Haar moeder is een groot voorbeeld voor Alicia, omdat deze haar in haar eentje opgevoed heeft. Ze groeide op in een armoedige arbeiderswijk in New York en ontwikkelde daardoor al vroeg een ‘bescherm jezelf’ houding. Ze doet ook humanitair, filantropisch en activistisch werk. In het inspirerende lied Superwoman zingt ze: ‘als je zorgen over de mensheid een last zijn op je schouders, zoek dan de kracht in jezelf: je bent een supervrouw!’
Woman - Neneh Cherry
De Zweeds-Britse singer-songwriter Neneh Cherry scoorde in 1996 een grote hit met Woman. Deze dochter van de Amerikaanse trompettist Don Cherry en de Zweedse schilderes Moki Karlsson maakte een eigen variatie op James Brown’s hit It’s A Man’s Man’s Man’s World uit 1969. Cherry’s versie is een eerbetoon aan vrouwen, die ondanks vele moeilijkheden in het leven beschikken over een groot reservoir aan zorgzaamheid en liefde. ‘Dit is is een vrouwenwereld, dit is mijn wereld… er is geen vrouw of meisje die geen liefde kan brengen in een mannenwereld’.
Hero - Mariah Carey
De Amerikaanse pop/r&b zangeres Mariah Carey is een van de best verkochte artiesten aller tijden. Deze dochter van een Afro-Venezolaanse vader en Iers-Amerikaanse moeder schreef veel nummer-1 hits, waaronder de publieksfavoriet Hero. Het is een troostend lied voor wie zich verloren, eenzaam of angstig voelt. ‘als je hoop verliest: kijk in jezelf. Houd je dromen levend. De waarheid is: de held ligt in jezelf, in je hart, in je ziel. Je hoeft niet bang te zijn voor wie je bent.’
Greatest Love Of All - Whitney Houston
Amerikaanse zangeres, model en actrice Whitney Houston, bijgenaamd ‘The voice’, was een veel gelauwerde artiest en een van de best verkopende ooit. Haar allergrootste hit Greatest Love Of All, oorspronkelijk geschreven voor de biografische film over de legendarische bokser Muhammad Ali, geeft als belangrijke boodschap: leer kinderen zichzelf lief te hebben en de schoonheid in zichzelf te vinden. ‘Niemand kan je waardigheid afnemen (...) De allergrootste liefde is in jezelf te vinden, niet bij een ander!’
Singing Sisters - Zap Mama
In 1990 richtte Marie Daulne, een Belgische van Congolese afkomst Zap Mama op, een vrouwengroep die in hun meerstemmige vocalen pygmeeën zang en soul met elkaar vermengden. Later ging Daulne in haar eentje verder en schoof ze verder richting pop, jazz, neo-soul en r&b. Het lied Singing Sisters is een reünie met de Zap Mama-zusters van het eerste uur: Sylvie Nawasadio en Sabine Kabongo. Je hoort de vreugde van het samen zingen, relaxen en plezier maken.
Sangue De Beirona - Cesaria Evora
De Kaapverdische zangeres Cesaria Evora was een eigenzinnige persoonlijkheid die de ‘diva op blote voeten’ werd genoemd omdat ze gewoonlijk blootsvoets optrad. In het dansritme van de coladeira zingt de levensgenieter - ze was een verstokte rookster en hield van een wijntje - met haar diepe altstem dit dubbelzinnige, ondeugende lied waarin het ‘bloed van beirona’ verwijst naar het bloed dat vrij zou komen bij de ontmaagding. Eigenlijk betekent het lied zoiets als ‘geniet van je leven’.
Todo Cambia - Mercedes Sosa
De populaire Argentijnse zangeres Mercedes Sosa, bijgenaamd ‘La negra’ (de zwarte) was Frans, Spaans en Diaguita (een inheems volk) van afkomst. Met haar maatschappelijk betrokken liederen vertolkte ze de ‘stem van de stemlozen’. In de jaren tachtig moest ze gedurende enkele jaren vluchten uit Argentinië, omdat de militaire dictatuur haar als bedreigend beschouwde en ze met de dood bedreigd werd. Todo Cambia bezingt de vergankelijkheid en betrekkelijkheid van het leven. ‘Alles verandert in het leven. (...) Behalve mijn liefde! Alles verandert, behalve mijn herinneringen aan mijn volk en haar verdriet, hoe ver ik ook ben. Zo is het leven, alles is in beweging.’
Pora Sotunda - Le Mystère des Voix Bulgares & Lisa Gerrard
Al in 1952 werd dit Bulgaarse vrouwenkoor opgericht die meerstemmig zingen op een karakteristieke, eeuwenoude manier; met krachtige, open zangstemmen en spannend wringende samenklanken. De Zwitserse etnomusicoloog Marcel Cellier gaf het koor de passende naam Le Mystère des Voix Bulgares. De Australische zangeres Lisa Gerrard (Dead Can Dance) raakte betoverd door de indrukwekkende, bezwerende zang van het vrouwenkoor dat een soort oerkracht uitstraalt. Vandaar dat de zangeres met de prachtige altstem meerdere keren samenwerkte met het Bulgaarse vrouwenkoor.
Non, Je Ne Regrette Rien - Edith Piaf
Edith Piaf was een van de grootste zangeressen die Frankrijk gekend heeft. Het kleine vrouwtje had de bijnaam ‘la môme piaf’ (de kleine mus). Ze was de dochter van een kroegzangeres en een acrobaat en werd opgevoed door een grootmoeder die een bordeel uitbaatte. Ze begon op haar 15de als straatzangeres en stierf na een veelbewogen leven op 47-jarige leeftijd aan een inwendige bloeding. In het lied Non, Je Ne Regrette Rien zingt Piaf nergens spijt van te hebben. Niet van het goede, maar ook niet van het slechte dat haar aangedaan is. Een indrukwekkend lied van acceptatie zonder enig schuldgevoel.
People Have The Power - Patti Smith
De invloedrijke Amerikaanse singer-songwriter, dichteres en ‘godmother of punk’ Patti Smith toont aan dat rock-‘n roll en poëzie uitstekend samengaan. Ze roept op om de (mede)menselijkheid voorop te stellen in de wereld. Het lied People Have The Power bezingt het visioen dat mensen de macht hebben om zich te bevrijden van dwaze, destructieve leiders. Als het volk zich in zachtmoedigheid en verbondenheid verenigt dan kan de wereld verlost worden van oorlog en wapengeweld. Dan leven ‘de leeuw en het lam’ samen in vrede.
Samenstelling en tekst: Sandra van de Putte
Vormgeving: Judith de Rond
Illustraties: albumhoezen Aretha Franklin (JK195636), Patti Smith (JK170085), Dolly Parton (JHX4237) en Alicia Keys (https://www.rcarecords.com/artist/alicia-keys)
